Otomobillerin soğutma sisteminin en önemli parçalarından bir tanesi olan fan neden yüksek derecede açılır? Araba fanı neden geç çalışır? Kısaca arabanın geç fan açması hakkında bilgi vereceğiz.
Otomobil motorlarında sürekli olarak bir yanma meydana gelir. Çünkü motorun çalışması için hava yakıt karışımının tutuşması gerekmektedir. Bu yanma sonucunda ortaya muazzam derece sıcaklık çıkar. Eğer soğutma sistemi olmasaydı aracınızın motoru kısa sürede aşırı sıcaklıktan dolayı hararet yapacak ve önce conta yakacak, daha fazla görmezden gelirseniz yatak saracaktır. Bu sebeple araç üreticileri motor soğutma sistemini üretmişlerdir. Soğutma sistemi termostat, devirdaim pompası, radyatör, fan müşürü, motor suyu sıcaklık sensörü ve hortumlardan oluşmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Radyatör Hortumu Neden Şişer?
Radyatör Fanı Nedir ve Ne İşe Yarar?
Motor yaklaşık 90 derece sıcaklığa geldiği zaman termostat açılır ve suyun soğutulmak üzere radyatöre geçmesine izin verir. Devirdaim pompası suyu basınçlandırarak radyatöre doğru iter. Radyatör bakır veya alüminyum alaşımdan yapılmıştır. Bu metalin özelliği sıcağı ve soğuğu çabuk iletmesidir. Radyatörde soğutulan su tekrardan motora gönderilir. Ancak radyatörde oluşan sıcaklık oradan uzaklaştırılmazsa daha fazla ısınacak ve hararet yükselecektir. Bu sebeple bir motora bağlı fan vardır. Radyatör fanı, sensörden aldığı komut ile belirli sıcaklıkta dönmeye başlar ve motorun tam tersi yönde üfürmeye başlar. Böylelikle aracınızın radyatörü soğutulmuş olur. Radyatör fanının normalde çalışmaya başlama sıcaklığı 85 ile 95 derece olması gerekmektedir. Suyun kaynama noktası 100 derece olduğundan bu seviyenin üstündeki sıcaklıklarda motor su kaynatabilir veya hararete neden olabilir.
Radyatör Neden Geç Fan Açar?
Radyatör fanının geç açılmasının pek çok sebebi bulunmaktadır. Bazı durumlarda fan hiç açılmayabilir ve aracınızın hararet yapmasına neden olabilir. Aracınızın marka ve modeli ne olursa olsun bir gözünüzün sürekli hararet göstergesinde olması gerekmektedir. Hararet ibresi kırmızı bölgeye doğru yükselmeye başladı anda aracınızın motorunu durdurmalısınız. Peki ya fan neden geç açar?
1- Fan Müşürü Arızası
Motor suyu sıcaklık sensörü veya sanayide fan müşürü olarak adlandırılan bu parçanın görevi, radyatör içindeki suyun sıcaklığını ölçmek ve ECU’ya bilgi vermektedir. Eski araçlarda doğrudan fan motoruna bağlıdır. Sıcaklık ayarlanan değere ulaştığı zaman fan açılır. Ancak bu sensör arıza yaptığı zaman fan açılmamasına neden olabilir. Veya termometresi bozulduğu zaman geç fan açılmasına sebep olabilir.
2- Termostat Arızası
Termostat, motor ilk çalıştığında içindeki su 90° C sıcaklığa ulaşana kadar kapalı konumdadır. Bu motorun normal çalışmak sıcaklığına çabuk ulaşması içindir. Açıldığı zaman su radyatöre gider. Ancak termostat geç açılırsa fan pervanesi de geç açılacaktır. Ayrıca termostatın kapalı konumda kalması yine geç fan açma sorununa yol açacaktır.
3- Devirdaim Pompası Arızası
Suyun motor ile radyatör arasında dolaşması için basınçlandırılması gerekmektedir. Bunun için gücünü triger veya V kayışından alan devirdaim pompası vardır. Bozulduğu zaman su dolaşmayacağından aracınız geç fan açacaktır.
4- Radyatör Suyunun Azalması
Ortalama bir soğutma sisteminden 3.5 litre civarında antifrizli su bulunmaktadır. Suyun bu seviyenin altına düşmemesi gerekir. Su seviyesi genleşme kabından takip edilebilir. Bazı araçlarda ise radyatör kapağı açılarak yapılabilir. Aracınızın radyatör suyu bir kaçak sebebiyle eksilirse radyatöre su gelmeyeceğinden müşür geç algılayacaktır. Sonuç olarak geç fan açacaktır.
5- Radyatörün Tıkalı Olması
Radyatörün içerisinde küçük su kanalları bulunmaktadır. Özellikle yaz aylarında çeşme suyu kullanılması korozyon ve kireç nedeniyle tıkanmasına neden olabilir. Radyatör içerisinde su dolaşamadığı zaman tıkanmaya neden olabilir.
Kaynak: reeloto.com
