Debriyaj sisteminin en önemli parçalarından bir tanesi olan debriyaj çatalı nedir ve ne işe yarar sorularına yanıt arayacağız. Ayrıca debriyaj çatalı arızası belirtileri hakkında bilgi vereceğiz.
Manuel şanzımanlı araçlarda vites değişimi yapmak için debriyaj pedalına basmanız gerekir. Bu baskı sonucunda debriyaj sistemi içerisinde yer alan bir çok parça hareket eder. Debriyaj sistemi aracın kavramasını yani motor ile şanzıman arasındaki bağlantıyı kontrol eden sistemdir. Şanzıman motor bloğuna sabitlenmiş içerisinde dişliler bulunan sistemdir. Eski araçlarda debriyaja bastığınız zaman bir halat gerilir ve baskı balatayı ayırırdı. Ancak nesir araçlarda daha az güç harcamak için hidrolik debriyaj sistemine geçilmiştir. Her ne şekil olursa olsun debriyaj çatalı bulunmaktadır.
Debriyaj Çatalı Nedir ve Ne İşe Yarar?
Debriyaj çatalı şanzıman ile motor bloğu bağlantısının tam ortasında yer alır. Şanzıman milinin üstünde bulunan debriyaj bilyasının görevi ayırma ve kavrama yapmaktır. Ancak debriyaj baskısını hissedebilmesi için debriyaj çatalı denilen parçaya bağlıdır. Debriyaja bastığınız anda baskı plakası itilir. Bu sayede debriyaj pedalı hareketleri şanzımana iletilmiş olur. Kısaca maddeler halinde debriyaj çatalı görevlerine bakacak olursa.
- Debriyaj hareketlerini iletmek
- Vites geçişlerini sağlamak
- Debriyaj kavramasının ayarlanması
- Motor gücünün şanzımana aktarılmasını sağlamak
- Debriyaj pedalını yukarıda tutmak
Debriyaj Çatalı Arıza Belirtileri Nelerdir?
Debriyaj çatalı arıza yaptığı zaman bunu hemen fark edersiniz. Çünkü aracınızın sürüşünde ciddi problemler ortaya çıkacaktır.
Vites Geçişlerinde Sürtme Sesi Gelmesi: Aracınızda vites geçişlerinde cartlama adı verilen sürtme sesi geliyorsa debriyaj çatalı ayırmıyor olabilir. Bu durum vites atarken zorlanma ve sürtünme sesi gelmesine neden olacaktır.
Debriyaj Pedalının En Altta Kavraması: Debriyaj çatalı esneme yaptığı zaman debriyaj pedalının daha altta kavramasına neden olur. Hatta daha fazla eğilirse yavaş yavaş artık debriyaj pedalı alta gidemediği için vites değiştiremez hale gelir.
Debriyaj Pedalının Sertleşmesi: Özellikle halatlı sisteme sahip eski araçlarda debriyaj pedalına eskisine göre daha zor basılıyorsa çatal arıza yapmış olabilir. Çünkü çatal eğilmiyordur ve bu durum size debriyaj pedalında sertleşme zorlanma olarak dönecektir.
Baskı Balatanın Çabuk Bitmesi: Sıradan bir otomobilde baskı balatanın ömrü yaklaşık olarak 60 ile 90 bin kilometre arasındadır. Ancak debriyaj çatalı arıza yaptığı zaman baskı balatayı sıkıştırabilir. Bu durum aracınızın çok kısa sürede debriyaj balatasının bitmesine neden olacaktır.
Debriyaja Basınca Ses Gelmesi: Debriyaj pedalına basarken sürtme ve uğultu sesi geliyorsa debriyaj bilyasını ayırmıyor olabilir. Bunun sonucunda pedala bastığınız zaman ses gelmesi görülebilir.
Aracınızda yukarıda saydığımız belirtilerden bir veya daha fazlası varsa muhakkak işini iyi bilen bir ustadan yardım almanız gerekmektedir. Çünkü ihmal edilen debriyaj çatalı sonra kırılabilir ve aracınızın vites geçişlerini imkansız hale getirebilir. Daha kötüsü şanzımana zarar verebileceği için en kısa sürede tamir ettirilmesi gerekmektedir.
Kaynak: reeloto.com
